લેબલ ગુજરાતી કવિતા સાથે પોસ્ટ્સ બતાવી રહ્યું છે. બધી પોસ્ટ્સ બતાવો
લેબલ ગુજરાતી કવિતા સાથે પોસ્ટ્સ બતાવી રહ્યું છે. બધી પોસ્ટ્સ બતાવો

રવિવાર, સપ્ટેમ્બર 21, 2008

ગઝલ- ચંદાને- કાન્ત

આપણા પ્રારંભિક ગઝલકારો અરબ-ફારસી અને ઉર્દૂના શબ્દો ગઝલમાં વધુ વાપરતા, એટલે બહુ જૂજ ગઝલકારોએ શુધ્ધ ગુજરાતીમાં ગઝલ કરી છે..બહેર, રદિફ, કાફિયાની જાળવણીનું શૈથિલ્ય તો ખરું જ..પણ આવા સમયમાં કાન્ત પહેલી નખશીખ ગુજરાતી ગઝલ આપે છે-'ચંદાને'. વળી રદિફ, કાફિયા, બહેર પણ બરોબર જળવાયા છે. વધુ ચર્ચામાં ના જઇને ગઝલ જ માણીએ.



તને હું જોઉં છું, ચંદા! કહે, તે એ જુએ છે કે?

અને આ આંખની માફક કહે, તેની રુએ છે કે?

અને તવ નેત્રમાં તે નેત્રનું પ્રતિબિંબ જોવાને,

વખત હું ખોઉં છું તેવો શું; કહે તે એ ખુએ છે કે?

સખી! હું તો તને જોતા, અમે જોએલ સાથે તે,

સ્મરતાં ના શકું સૂઇ! કહે સાથી સુએ છે કે?

સલૂણી સુંદરી ચંદા! ધરી તવ સ્વચ્છ કિરણોમાં

હૃદયનાં ધોઉં છું પડ હું; કહે, તે એ ધુએ છે કે?






શનિવાર, સપ્ટેમ્બર 20, 2008

સાવ તાજી ગઝલ - અનિલ ચાવડા

આજે કાવ્યધારામાં કવિસંમેલન કર્યા પછી અનિલ અને બીજા મિત્રો સાથે ચાની લારી પર ઊભા હતા ત્યારે અનિલે અમને કવિઓને ઈર્ષ્યા આવે એવી વાત કરી, કે આજે બપોરે ત્રણ વાગ્યા પછી એણે સાંજ સુધીમાં ત્રણ ગઝલ લખી!ચાની સાથે એ ગઝલો માણ્યા પછી આજે એમાંની એક તમારી સમક્ષ..કોઈ પણ પબ્લીશરને ઈર્ષ્યા આવે એવી ઝડપે એના એ જ દિવસે..


દુઃખ અને સુખ નામના બબ્બે નિરંતર ધાંધિયા વચ્ચે,
તેં મને ભીડી દીધો છે, સૂડીના બે પાંખિયા વચ્ચે.

ક્યાં, જવું ક્યાં ? જ્યાં સુધી પહોંચે નજર દરિયો જ દરિયો છે,
ચોતરફ્થી પણ હું ઘેરાઈ ગયો છું ચાંચિયા વચ્ચે.

તારી આ અંગત ગણાતી ડાયરીના પેજ અંદર પણ,
સાવ અતડો રાખી મૂક્યો છે મને તેં હાંસિયા વચ્ચે.

મારું આ ખાલીપણું મેં એક બાળક જેમ ઉછેર્યું છે,
છું અહીં હું એકલો સંતાનવાળો વાંઝિયા વચ્ચે.

શુક્રવાર, સપ્ટેમ્બર 19, 2008

મજબૂરી - પ્રીતમ લખલાણી

ચોખા
અને મગના દાણાની
ચિંતામાં
બિચારાં
ચકો અને ચકી
એ પણ ભૂલી ગયાં
કે
બચ્ચાં
રામભરોસે
વીજળીના તારે
મોટાં થઈ રહ્યા છે !

*********************
ક્યારેક
કુંભાર પણ
મૂછમાં હસતો હશે
કે માટલાને
ટકોરા મારીને ચકાસતો
માણસ
કેમ
આટલો જલદી
ફૂટી જતો હશે !

બુધવાર, સપ્ટેમ્બર 17, 2008

ગઝલ - અદમ ટંકારવી

ગુજલીશ ગઝલો માટે જાણીતા ઈંગલેન્ડસ્થિત શ્રી અદમ ટંકારવીની એક ગઝલ -

ક્યાં કશો ય શોક છે કે હર્ષ છે,
સ્વપ્ન ફળ્યાનો હવે શો અર્થ છે ?

ગા લ ગામાં એમનો સંદર્ભ છે,
આ ગઝલનો એટલો બસ મર્મ છે.

એને બરછટ શબ્દથી દુષિત ન કર,
લાગણી કેવી મુલાયમ નર્મ છે.

છે હવે મદહોશ એ સ્પર્શથી,
એ જ વાતે આ પવનને ગર્વ છે.

મારો પડછાયો મને પૂછ્યા કરે,
તેજ ને અંધારમાં શો ફર્ક છે?

ભીંત પર મોર ચીતરો તો ભલે,
ત્યાં ટહુકો ટાંગવાનું વ્યર્થ છે.

અન્યની તો વાત શી કરવી, અદમ
પંડની સાથે જ ક્યાં સંપર્ક છે?

ગીત - મુકેશ જોશી

સ્મરણની ખૂલી જાય વાસેલી બારી ને
તારી હજુ આવ-જા છે
કોઈ જો પૂછે 'કેમ છો', આંખ લૂછી
હસીને કહું છું મજા છે

ચરણ સાથ મૂકીને ચાલ્યાં હતાં,
આંખ ફરતી હજુ એ જ રસ્તાઓ તેડી
નથી એક પગલુંય ભૂંસી શકાતું,
કહો કેમ ભૂંસી શકું જ કેડી

અમે નાવ લીધી હલેસાંય લીધાં, ને
આખી નદી લાપતા છે
કોઈ જો પૂછે 'કેમ છો', આંખ લૂછી
હસીને કહું છું મજા છે

કિતાબોય જૂની હું વાંચી શકું ના,
કે તારાં જ વાળેલાં પાનાં મળે
મળે કોઈ ચિઠ્ઠી, મળે કોઈ પીંછું
પછીથી પ્રસંગો જે ટોળે વળે

સમાધિ સુધી લઈ જતા એ પ્રસંગો
સમાધિ તૂટ્યાની સજા છે
કોઈ જો પૂછે 'કેમ છો', આંખ લૂછી
હસીને કહું છું મજા છે

મને સાચવી રાખવા તેં દીધેલું
એ અડધુંક ચોમાસું છે મારી પાસે
તને પાછું કરવા હવે મારો સૂરજ
સવારેથી નીકળી જતો રે પ્રવાસે

નિરંતર તને શોધતા આ સૂરજને
મળી આગ ઉપર હવા છે
કોઈ જો પૂછે 'કેમ છો', આંખ લૂછી
હસીને કહું છું મજા છે

મંગળવાર, સપ્ટેમ્બર 16, 2008

ગઝલ - સુધીર પટેલ

અમેરિકાસ્થિત શાયર સુધીર પટેલની એક ગઝલ - ઉપાડ બહુ સુંદર છે. સરળ શબ્દો અને શેર એની શેરિયતને સાચવીને જ્યારે છેલ્લા શબ્દોમાં ઉઘડે છે ત્યારે વાહ થઈ જવાય છે.

હોય જે કૈં શક્યમાં મળજો મને,
સાવ પૂરા સત્યમાં મળજો મને.

ના રહે અવકાશ કોઈ તર્કનો,
શુધ્ધ એવા તથ્યમાં મળજો મને.

સ્થિર રાખી ચિત્ત હું વીંધી શકું,
એમ ફરતા લક્ષ્યમાં મળજો મને!

બસ મળો તો આપણા થૈને મળો,
ના કદી પણ અન્યમાં મળજો મને.

કોઈ અંતિમનો નથી આગ્રહ 'સુધીર',
એ જ ઈચ્છું મધ્યમાં મળજો મને!

સોમવાર, સપ્ટેમ્બર 15, 2008

છે : દ્વાદશી - લાભશંકર ઠાકર

આજે લાઠા દાદાની કવિતાનું પાન કરીએ.

૧)
જોગમાયા બેઠી છે
દીવા જેવી
તગ તગ તાકતી
ચૂસીને
અંતઃસ્તલના અનુદેશનને

૨)
બાવાના બેય બગડ્યાં છે-
વસનઅને નિર્વસન.
ભખભખ ઊંઘતી ટ્રેનમાં
ધસમસતી અંતઃસ્ત્રોતાના
ઉત્તુંગ આવિર્ભાવમાં ખરડાયેલાં
નિર્વસનનેબાવો
ક્યાં ધોવે?

૩)
સુકાયેલા સમુદ્રને
ઊંચકીને
કાચબો ચાલે છે-
જળાશયની શોધમાં.

૪)
છે
બ્રહ્મચાટ ચટકાથી ચાટવાની
તલપ
નિશ્ચયના
જીભ વગરના મોં-ને.

૫)
છે
શ્રુતિઓના અનુશ્રુતિઓના
કડડભૂસ કાટમાળમાં
દટાઈ ગયેલા કાન?
પૂછ્યા કરે છે-
બહેરાશો ઊંચકીને
ઉત્કટ ભાન.

૬)
ચતુર્ભુજાના હાથ
ખરી પડ્યા છે-
સ્વપ્નના કૅન્વાસ પરથી.
જાગ્રુતિના હાથ બે
પોતાનીય બાથમાં
સમાવી શકતા નથી
છે તેને
અને નથી તેને.

૭)
છે હાથ અને હાથા
હથિયારો
બાથ
અને બાથંબાથા
અન્યના
મુકાબલામાં

૮)
છે પ્રથમ પુરુષ એકવચનની
અંગત ઓરડીમાં
અવાજ
પગ ડગ ભરતાનો
અલ્પમાં
અનલ્પના કલ્પમાં

૯)
છે ઘી
ઘી ચાટતી
પૃથક્કરણનું
દ્વૈત પરાયણ.

૧૦)
છે ધૃતિ
નિષ્પલક
ચિરહરણને ચૂપ તાકતી

૧૧)
છે સ્મૃતિ સ્મૃતિના
મનુસ્મૃતિ અનુસ્મૃતિના
ગંજ
કહોવાતા
હું-ના હાલકડોલક જહાજમાં.

૧૨)
છે
નિરાધરતામાં સતત ઊગતા
ઉપમાનો.
ઉપમેય નથી.

રવિવાર, સપ્ટેમ્બર 14, 2008

આપણે ફીદા થવાનું....નિનાદ અધ્યારુ

નિનાદ અધ્યારુની એક ગઝલ - મત્લા જ ગઝલને ટોચ પર લઈ જાય છે પ્રેમમાં ખુદા થવાની વાત કરીને. મક્તામાં પરદાનો કાફિયા પણ શેરની શેરિયતને જુદી જ કક્ષાએ મૂકે છે..

એક બુદબુદા થવાનું હોય છે,
પ્રેમમાં ખુદા થવાનું હોય છે.

ગમવું કે ન ગમવું એના હાથમાં,
આપણે ફીદા થવાનું હોય છે.

મન ભરીને તું મળી લેજે એને,
આખરે જુદા થવાનું હોય છે.

એ જ વખતે આંસુઓ આવે નહીં,
જ્યારે અલવિદા થવાનું હોય છે.

આપણે દેખાવ કરવાનો 'નિનાદ'
આપણે પરદા થવાનું હોય છે.

શનિવાર, સપ્ટેમ્બર 13, 2008

ચુનંદા શેર ને મુક્તક - સૈફ પાલનપુરી

મૅટ્રિકની પરીક્ષામાં નાપાસ થવાની ખુશાલીમાં મીત્રોને બાલારામની પિકનિક પર લઈ જનાર શાયર સૈફ પાલનપુરીના કેટલાક શેરો ને મુક્તક માણીએ.....

જીવનની સમી સાંજે મારે જખ્મોની યાદી જોવી'તી
બહુ ઓછા પાના જોઈ શક્યો બહુ અંગત અંગત નામ હતા.

**************

બે ચાર શ્વાસ લઈને જે બાળક મરી ગયું,
એની કને ખુદાની કોઈ બાતમી હતી.

**************

હવે તો 'સૈફ' ઈચ્છું છું કે મૃત્યુ દ્વાર ખખડાવે,
ઘડીભર તો મને લાગે કોઈના આગમન જેવું.

**************

ઘણા દિવસ પછી બારીએ કાગડો આવ્યો,
ને કહી ગયો કે હવે કોઈ આવનાર નથી.

**************

હું તો વિચારતો રહ્યો ખૂણે ઊભો રહી,
મારી નજીકથી જે ગઈ, જિંદગી હતી.

**************

પહેલા સમું તરસનું એ ધોરણ નથી રહ્યું,
પાણી મળે છે તો ય હવે પી જવાય છે.

**************

જીવી રહ્યો છું કિન્તુ જીવન લાગતું નથી,
એવું મરી ગયું ગયું છે કે મન લાગતું નથી.
લાગે છે મારી લાશને ઊંચકી લીધી છે મેં,
દુઃખ આવે છે તો એનું વજન લાગતું નથી.

**************

કદી વસતી મહીં ભૂલા પડ્યા છો ?
હૃદય જેવા હૃદય સાથે લડ્યા છો ?
મોહબ્બત શું છે ? શું સમજાવું તમને -
કદી કોઈ વાર તહેવારે રડ્યા છો ?

શુક્રવાર, સપ્ટેમ્બર 12, 2008

ગઝલ - શ્યામ સાધુ

શ્રી શ્યામ સાધુની એક ગઝલ - દરેકે દરેક શેર નવિનતા અને કલ્પનોથી ભરપૂર. એક જ શેર લઈ લો ને મત્લઅ - પહેલા મિસરામાં એમ કહીને તમારુ કુતુહલ વધારે છે કે સમયના હાથમાં કંઈ નથી. તમને થાય કે આટલી મોટી વાત - હવે બીજા મિસરામાં કવિ સાબિત કઈ રીતે કરશે...પછી માછલીની વાત આવે એટલે તમને લાગે કે કુદરતની કંઈ વાત હશે..અને અચાનક કાચ નામનો શબ્દ આવે અને આખો શેર ઉઘાડી આપે..આપણી અંદર બત્તી થાય , અજવાળું થાય અને કવિને દિલપૂર્વક દાદ અપાઈ જાય...આવા જ બીજા શેરો માણો અને ઉઘાડો..

કૈં નથી હોતું સમયના હાથમાં,
માછલી જોયા કરું છું કાચમાં.

એમ લાગે છ સૂરજ ઊંઘી ગયો,
એકલું આકાશ ઊઘડ્યું આંખમાં.

પાંદડા ખખડે અને ચોંકી પડું,
કેટલાં વૃક્ષો ઊગ્યાં છે યાદમાં!

ધારણાની શેરીએ સીધા જજો,
શક્યતાનું ઘર હશે ત્યાં પાસમાં.

કાંચળી માફક તમારું શહેર આ,
મારું હોવું તો હવાની વાતમાં.

ગઝલ - મરીઝ

મરીઝ સાહેબની એક સુંદર ગઝલ -

એવો કોઈ દિલદાર જગતમાં નજર આવે,
આપી દે મદદ કિંતુ ન લાચાર બનાવે.

હમદર્દ બની જાય જરા સાથમાં આવે,
આ શું કે બધા દૂરથી રસ્તા જ બતાવે!

શું એને ખબર કોની નજર પ્યાસી રહી ગઈ?
જે ભેજમાં ચાલે અને પાલવ ન ઉઠાવે.

એ સૌથી વધુ ઉચ્ચ તબક્કો છે મિલનનો,
કહેવાનું ઘણું હો ને કશું યાદ ના આવે.

કોઈ પ્રેમીથી તમારા, વાતોની કલા લ્યે,
એક વાત કરે એમાં ઘણી વાત છુપાવે.

રડવાની જરુરત પડે ત્યાં સૂકા નયન હો,
ને હસતો રહું ત્યાં જ જ્યાં હસવું નહિં આવે.

છે મારી મુસીબતનું 'મરીઝ' એક આ કારણ,
હું મુજથી રૂઠેલો છું, મને કોણ મનાવે?

મંગળવાર, સપ્ટેમ્બર 09, 2008

ગઝલ - જવાહર બક્ષી

આજે શ્રી જવાહર બક્ષીની ગઝલ - એમને 'તું'ની બહુ તીવ્ર તલાશ છે.અને એ પણ વાતાવરણમાં મેઘધનુરૂપે કે પરપોટાની હવારૂપે કે ચૂપકીદીરૂપે નહિ એમને તો સામે જોવે એવા 'તું'ની તલાશ છે પછી ભલેને હવામાં રંગના ધાબાં પડે! એ તો એ પણ ભૂલી જશે કે એ શું વાત કરી રહ્યા છે....

વાતાવરણમાં વર્તુળો રચવાથી શું થશે ?
તું મારી પાસ છે એ મને લાગવા તો દે

પરપોટા થઈ તરે છે બધે તારી હાજરી
ચારે તરફ હજુ અધુરપના ફીણ છે

તું ચુપકીદીની જેમ અચાનક થીજી ન જા
ઈચ્છાઓની ભીનાશ આ તમરામાં ગુંજશે

તું સામે જો તો આંખમાં સપનાઓ ચીતરું
બહુ તો હવામાં રંગના ધાબાં પડી જશે

હું શું કહી રહ્યો છું મને ખ્યાલ પણ નથી
હું શું કહી રહ્યો'તો તને યાદ છે ? કહે

સોમવાર, સપ્ટેમ્બર 08, 2008

અમે બરફના પંખી - અનિલ જોશી

શ્રી અનિલ જોશીનું એક જાણીતું કાવ્ય જે એ જ નામે બહુ જાણીતા થયેલા નાટકમાં લેવાયું.

અમે બરફના પંખી રે ભાઈ,
ટહુકે ટહુકે પીગળ્યાં

લૂમાં તરતો ઘોર ઉનાળો અમે ઉઘાડે ડિલે
ઓગળતી કાયાનાં ટીપાં કમળપાંદડી ઝીલે
ખરતાં પીંછે પડછાતી બપ્પોર મૂકીને નીકળ્યાં!
અમે બરફના પંખી રે ભાઈ, ટહુકે ટહુકે પીગળ્યાં

લીલાં-સૂકાં જંગલ વચ્ચે કાબરચીતરાં રહીએ
નભમાં ઊડતાં સાંજ પડે તો સોનલવરણાં થઈએ
રાત પડે ને ડાળ ઉપરથી કોયલ થઈને ટહુક્યાં
અમે બરફના પંખી રે ભાઈ, ટહુકે ટહુકે પીગળ્યાં

રવિવાર, સપ્ટેમ્બર 07, 2008

ગઝલ - વિવેક કાણે 'સહજ'

એક ગઝલ શ્રી વિવેક કાણેની. એમણે બહુ સૂચક રીતે એમનું તખલ્લુસ સહજ રાખ્યું છે. આયાસપૂર્વક ગઝલ ના કરવી અને સહજતાથી આવે એને રોકવું નહિં એવો ભાવ એમની ગઝલ વાંચતા જરૂર નજર આવે.

 

બટન નથી કદી, ક્યારેક કયાંક ગાજ નથી

બધુંય સરખું હો, એવો કોઈ સમાજ નથી.

 

બહેર, રદીફ અને કાફિયા ટકોરાબંધ

અને જુઓ તો ગઝલમાં કશી મઝા જ નથી.


બહેરના અંતમાં લલગા કે ગાગા પણ આવે

લગાલગા લલગાગા લગાલગા જ નથી.


નકાર, જાકારો અથવા ઉપેક્ષા દઈ દઈએ

અમે નસીબને કોઠું તો આપતા જ નથી.


કશુંય આપવા-લેવાનું ક્યાં પ્રયોજન છે?

તમારે દ્વાર કશા હેતુથી ઊભા જ નથી.


તરત નીકળવું, કે થોડીક વાર થોભી જવું?

જવાનું નક્કી છે, એના વિષે વિધા જ નથી.


સમયના નહોર ઘણા તીણા છે એ માન્યું પણ

સમય ભરી ન શકે એવો કોઈ ઘા જ નથી.


જે છે તે આ છે, અને જે સહજ નથી તે નથી

ખપે તો લઈ લો, અમે બીજું બોલતા જ નથી.



શનિવાર, સપ્ટેમ્બર 06, 2008

ગઝલ - રઈશ મનીઆર

રઈશભાઈની એક સુંદર ગઝલ.....

ધૂળ તારે ઉડાડવી પડશે,
કાળને ફૂંક મારવી પડશે.

વીતશે નહીં એ આપમેળે કદી,
આ પળોને વિતાવવી પડશે.

લ્યો! ફરી સામે છીછરું જળ છે,
તોય હોડી તરાવવી પડશે.

દશ્યો કાળાં-સફેદ લાગે છે,
રંગથી આંખ આંજવી પડશે.

મોત લલચાઈ જાય તે માટે,
જીંદગીને સજાવવી પડશે.

તેજ પોતાનું માપવાને 'રઈશ'
બત્તીઓ બુઝાવવી પડશે.

શુક્રવાર, સપ્ટેમ્બર 05, 2008

અભણ અમરેલવી ઉર્ફે રમેશ પારેખ

આજે અભણ અમરેલવી ઉર્ફે રમેશ પારેખનું એક અછાંદસ. ઈશ્વરનો ન્યાય તો ર.પા. જ કરી શકે..એને ગમતો માણસ હતો એટલે ગાળ પણ આપી શકે...એને ગુનો પણ ફરમાવી શકે અને એને માફ પણ કરી શકે...ર.પા. છે ભાઈ, આપણે તો ભક્તિભાવ પૂર્વક વાંચવાનું અને થોડી ક્ષણો આંખ બંધ કરીને બંનેને યાદ કરવાના - જેના પર કવિતા થઈ છે અને જેણે કવિતા કરી છે....

અભણ અમરેલવીએ કહ્યું............


યુધ્ધો, યાતનાશિબિરો, હોનારતો
હાહાકારો
હોસ્પિટલના દોઝખમાં ઓગળતાં મનુષ્યો
ભૂખમરો
મોત........
આ બધું ગધેડીના ઈશ્વરનું સર્જન છે?
હશે.
આ પ્રશ્નનો જવાબ મને આવડતો નથી.
કેમકે આ તો અભ્યાસક્ર્મની બહારનો સવાલ છે!

શ્રીમદ ભાગવત આખેઆખું ચાવી જનાર ભૂખી ગાય
બીજે દિવસે કતલખાને હડસેલાય
એ ગાય, જેણે ગોકુળ, મથુરા, વૃન્દાવન અને
શ્રી કૃષ્ણ સહિતનું જ્ઞાન પચાવ્યું,
તેને દૂધ નહીં આપવાના ગુના સબબ
કતલખાનાને દરવાજે કેમ ઊભા રહેવું પડે છે?
-આ પ્રશ્નનો જવાબ પણ મને નથી આવડતો.

હું અભણ છું
મારા કપાળમાં અંધારુ લખનાર ઈશ્વરને
ગધેડીનો ના કહું તો શું કરું?

પરંતુ બાળક, ફૂલ, તુષાર, સવાર, ગીત, પંખી
અને માતા
આટલી વસ્તુનો સર્જક ઈશ્વર છે
તેની મને ખબર છે.......

આ ખબરની સાક્ષીએ
હું શંકાનો લાભ આપીને
સર્જકને કહું છું ઈશ્વર.

હું ઈશ્વરને માફ નહિ કરું
પણ સર્જક્ને ઈશ્વર કહું છું
માટે ઈશ્વરને તેના ગુનાઓની માફી આપું છું!

ગુરુવાર, સપ્ટેમ્બર 04, 2008

મુંબઈની છોકરીનું ગીત - દિલીપ રાવળ

દિલીપ રાવલ - નાટક, એકાંકી, સિરિયલ, કથા-પટકથા-સંવાદ - આટલા બધા ક્ષેત્રે કાર્યરત છે. મુંબઈમાં રહે અને મુંબઈની છોકરીની એક રમતિયાળ રચના આપે છે.



સોળ વરસની ફીક્ષ ડીપૉઝિટ વ્યાજ ગયું છે વધી
શોધો કોઈ ક્રેઝી દરિયો ગાંડી થઈ છે નદી


દરિયાને મેં કાર્ડસ મોકલ્યા ફોન કેટલા કિધા
સપનામાં તો કોકટેલ કંઈ I SWEAR મેં પીધા
તને પ્રપોઝલ મોકલવામાં વીતી વીસમી સદી
સોળ વરસની ફીક્ષ ડીપૉઝિટ વ્યાજ ગયું છે વધી


તને નરી ખારાશના સમ છે મૂક હવે તો માઝા
ડેટિંગ ડેટિંગ રમવા કેરા મને ઓરતા ઝાઝા
એવરી ડેના મળો તો કંઈ નહીં મળજો કદી કદી
સોળ વરસની ફીક્ષ ડીપૉઝિટ વ્યાજ ગયું છે વધી

બુધવાર, સપ્ટેમ્બર 03, 2008

જાગીને જોઉં તો - નરસિંહ મહેતા

ગુજરાતી કવિતાના પ્રથમ કવિ - નરસિંહ મહેતાનું ભક્તિ-જ્ઞાન-વૈરાગ્યનું એક જાણીતું પદ. વાંચીને જરૂર એમ લાગે કે 'એના' વિશેની આટલી ઊંડી વાત, તો ખરેખર 'કંઈ' ભાળી ગયેલો વ્યક્તિ જ કરી શકે.


જાગીને જોઉં તો જગત દીસે નહીં, ઊંઘમાં અટપટા ભોગ ભાસે;

ચિત્ત ચૈતન્ય-વિલાસ-તદ્દરૂપ છે, બ્રહ્મ લટકા કરે બ્રહ્મ પાસે.

પંચ મહાભૂત પરિબ્રહ્મથી ઊપન્યાં, અણુ અણુ માંહી રહ્યા રે વળગી;

ફૂલ અને ફળ તે તો વૃક્ષનાં જાણવાં, થડ થકી ડાળ નવ હોય અળગી.

વેદ તો એમ વદે, શ્રુતિ-સ્મૃતિ સાખ દે : કનકકુંડળ વિશે ભેદ ન્હોયે;

ઘાટ ઘડિયા પછી નામ-રૂપ જૂજવાં, અંતે તો હેમનું હેમ હોયે.

જીવ ને શિવ તે આપ-ઈચ્છાએ થયો, ચૌદ લોક રચી જેણે ભેદ કીધા;

ભણે નરસૈંયો 'એ તે જ તું,' 'એ તે જ તું,' એને સમર્યાથી કંઈ સંત સીધ્યા.

મંગળવાર, સપ્ટેમ્બર 02, 2008

ઝાકળ જેવું તો કંઈક - વીરુ પુરોહિત

જુનાગઢના કવિ શ્રી વીરુ પુરોહિતનું એક સુંદર ગીત. હેમાબેને (દેસાઈ) ખૂબ સુંદર રીતે ગાયું છે - એ જો મળી આવે તો સોનામાં સુગંધ જેવું થાય - પણ ત્યાં સુધી આ સોનુ.



મને ઝાકળ જેવું તો કંઈક આપો!

દરિયાની કામનાને વાચા ફૂટે તો કહે,

વાદળ જેવું તો કંઈક આપો.



આરપાર દ્રુષ્ટિના ઉતરે જળકાફલા, એવી છે ખીણ મારી આંખમાં,

ઈચ્છાના પંખી લઈ ઊડ્યા આકાશ, મારી છાતી ધબક્યાની રાત પાંખમાં.

કોણ જાણે કેવી છે પવનોની વાત, મને અટકળ જેવું તો કંઈક આપો.


જંગલ એવું છું કે આસપાસ ઘુમરાતા ટહુકાઓ જીરવ્યા જીરવાય નહિ,

સૂરજ ઊગે ને રોજ થઈ જાઉં વેરાન, મારા પડછાયા ઝાલ્યા ઝલાય નહિ.

મારી એકાદી આંગળીને કાપી કરું કલમ, કાગળ જેવું તો કંઈક આપો.

શનિવાર, ઑગસ્ટ 30, 2008

હું જીવતો છું...રાવજી પટેલ

આ અછાંદસ દ્વારા રાવજી પટેલ એની કલમની અમરતા સિધ્ધ કરે છે...દરેકે દરેક જણને, દરેકે દરેક ક્ષેત્રમાં ક્યારેકને ક્યારેક લાચારીનો સામનો કરવો પડે છે..એ લાચારી અને એ પણ કવિની જો વધી જાય તો કલમના તીક્ષ્ણ છેડેથી એનાથી ય તીણા શબ્દ બનીને બહાર આવે છે અને વાગે છે ભાવકને રુંવાડે-રુંવાડે....



ખુરશીમાં ઝૂલતી ડાળીઓ જોઈ શકાય છે.

અને

ઘોડાની નીચે એક બણબણતી બગાઈ સાલી

પ્રત્યેક ક્ષણે

મને વિતાડે છે.

હોય. બગાઈ છે બાપડી. ભલે.

પણ હું જીવતો છું એ કંઈ ઓછું છે!


હું મારા Boss-જીનો Personal Telephone

તમાકુના છોડને ઉછેરીએ એવી કાળજીથી

નોકરીને પાલવું છું.

હોય. બોસ છે બિચારો. ભલે.

પણ હું જીવતો છું એ કંઈ ઓછું છે!


ઘરમાં મોટેથી તો હસાય જ નહીં.

લેંઘામાં ખણજ આવે ને તોય માળું

વલુરાય જ નહીં.

હોય ત્યારે ઘર છે બિચારું, ભલે.

પણ હું જીવતો છું એ કંઈ ઓછું છે!


યદા યદા હિ ધર્મસ્ય

મૂકં કરોતિ વાળો શ્લોક સ્મરતો હોઉં ત્યારે

કોકશાસ્ત્રની ગંદી આવૃત્તિ જેવી બાયડી

મને રોજ ઠૂંસા મારીને રાત બગાડે છે.

હોય સાલી એ છે તે ભલે.

પણ હું જીવતો છું એ કંઈ ઓછું છે!


રસ્તા પર ગુલમ્હોર છે ને ?

બાવળીઓ કહેવું હોય તો જાવ - પણ છે ને?

નં. 4. ત્રીજો માળ, લીલીછમ બારી, એ પા તો

જોવાય જ નહીં.

ક કરવતનો ક બોલાય

ને ન ખાવું હોય તો ય બિસ્કિટ લેવાય

ને પાનના ગલ્લા આગળ - ક્ષણિક ઓસરીમાં

રહ્યો રહ્યો મૃત દાદીમાના ઉછંગમાં કૂદાકૂદ

કરી લેવાય. પણ ઘોડીનું લીલી પા

જોવાય જ નહીં. ભલે.

પણ હું જીવતો છું એ કંઈ ઓછું છે!

ને ખુરશીમાં ડાળીઓ ઝૂલતી જોઉં છું પાછી.