કેટલી ઓછી થઈ?

- થોડા સુધારા સાથે ફરી..


સાંજ થઈ, અખબારજીની દિવસતા, કેટલી ઓછી થઈ?
બંધ આ ઘડિયાળજીની સમયતા, કેટલી ઓછી થઈ?

'યાદ આવ્યું ગામ, ને આંખ ભીની થઈ નહીં' ના કારણે,
એક એ વસનારજીની નગરતા કેટલી ઓછી થઈ?

છાપરું કંઈ બોલશે તો પછી હાલત થશે એ બીકથી,
આજ આ વરસાદજીની હરફતા કેટલી ઓછી થઈ?

કેટલા વર્ષો પછી એ જરા સામા મળ્યા,તો એ પછી,
આપણા મનરાયજીની વગરતા કેટલી ઓછી થઈ?



- Written between March 8 to April 15, 2012. Modified on 05 Jan, 13.

તો પ્રતિક્ષા ફાડવી!...

- એક જૂની ગઝલ જેના બે શેરમાં સંતોષ ન'તો થયો, એ બે શેર બદલીને ફરીથી...

લે, તરસને સાચવી,
કયાં નદીને રાખવી?

બારણા જેવી સરળ,
ભીંત ક્યાંથી લાવવી?

દ્રશ્ય ભીનુ થઈ ગયું?
આંખ લૂછી નાખવી.*

વાત પૂરી ના થઈ?
તો ક્ષણો અટકાવવી.*

પત્ર એનો ના મળે,
તો પ્રતિક્ષા ફાડવી!


From 2 to 10 Sep, 11 and modified on 30 Dec,12.

કહેવાય ના કારીગરી?...

મીણબત્તી ગાંઠની ખર્ચી અમે proxy ભરી,
ને સવારે સૂરજે આવીને દમદાટી કરી.

પાર જેને માટે થઈ દીવાનગીની હદ કરી,
એમણે સામે હવે ભારે સમજદારી ધરી.

વાસેલાને વાસવાનું શક્ય પણ બનશે ફરી,
આપણે ખોલી શક્યા જો આ-પણાને બસ જરી.

ઢાળને ગમતું નથી ઊંચા થવું નીચે જવું,
વાત પણ સરખાપણાની સહેજ ના કાને ધરી.

આગ જ્યાં અટકી હતી ને, જ્યાં ધુમાડો છે શરૂ,
ત્યાં હવાના કામને કહેવાય ના કારીગરી?

 

તો ચાલશે...

બિલ્લી પગે આવી જશે તો ચાલશે,
ધીમેથી સમજાવી જશે તો ચાલશે.

માંગ્યા છતાં પણ હાથ ઉંચો રાખતા,
જો આપને ફાવી જશે તો ચાલશે.

સસલાપણું જો કાચબાને આવશે,
કીડી ય હંફાવી જશે તો ચાલશે!

જોડે નહી તું હાથ, ના ઉંચા કરે,
થોડાક લંબાવી જશે તો ચાલશે.

અજવાળું આપ્યું ના ભલે થોડું અમને,
આખ્ખુ જ સળગાવી જશે તો ચાલશે.

પછી દુઆ અસર કરે

તમે કરો કરમ પછી જ એ નજર કરે.
દવા કરો, જરા પછી દુઆ અસર કરે.

અમે સમજાવી થાક્યા આંખને શું કામ તું,
ન દેખે એ, જગત જેને ટગર ટગર કરે.

ન આપે એ મદદ, કદી ય હાથ આપે ના.
જરા એ કામની દિશા ભણી નજર કરે.

બધાય ગામને એ જત જણાવો કે હવે
તમારે ત્યાં જવાની ઈચ્છા સહુ નગર કરે.

સવાલો કેટલા સહેલા કરે છે જીંદગી પણ,
જવાબો તો યે તું કેવા લઘર વઘર કરે.

એ કહો....

સ્વતંત્ર શેર..

કટકે કટકે મળી સજા, દુઃખ છે એ વાતનું,
પણ ન એને પડી મજા,દુઃખ છે એ વાતનું.


અને ગઝલ...

આભમાં શું કામ ના ઊડે પહાડો, એ કહો.
કેમ ના ખોદી શક્યા પાણીમાં ખાડો, એ કહો.

જો તમારા હાથને હથિયાર એવું નામ દઉં,
તો સમયના હાથને કેવા મરોડો, એ કહો.

બે હથેળીમાં છુપાવો ચાંદ આખો, એ પછી,
કેવું કોને કેટલું ક્યારે દઝાડો, એ કહો.

શ્વાસ આ તારી હવાના કાયદાની હદમાં લઉ,
કઈ કલમમાં બંધ અમને બેસાડો, એ કહો.

આઈનો અકબંધ હોવાની મને ચિંતા નથી,
કેમ ના જોઈ શક્યો મારી તિરાડો, એ કહો.

આભને ખોવું નથી...

બોલવા જેવું નથી,
શાંત પણ રહેવું નથી.

આ હવાને પૂછ ના,
કેમ કંઈ કહેવું નથી?

છત વગરની વાત છે,
આભને ખોવું નથી.

એક સન્નાટો ફકત?
કંઇ બીજું સહેવું નથી?

ચાલ મન લઈ બેસીએ
કોઈએ એવું નથી.

તાલ હું જોઉં છું....

વાત ના જોઉં બસ ભાવ હું જોઉં છું,
શબ્દ વચ્ચે જગા, ખાસ હું જોઉં છું.

રાતના snow પડે, ને દિવસ છે sunny,
Season કે તારો સ્વભાવ હું જોઉં છું?

આગવા રંગને ઢંગને ઓળખે,
એ પરખદારની રાહ હું જોઉં છું.

હાથ બળશે ખબર છે મને તો ય પણ,
ભંગ ના થાય એ રાસ હું જોઉં છું.

ખોલશે ગૂંચને બંધ પોતે થશે,
સહેજ ત્યાં દૂરથી તાલ હું જોઉં છું.

મુકતક - ગુંજન ગાંધી

જૂની રસમો કે રિવાજો કોઈ રીતે તોડીએ,
પાંખ કે સીડી વડે ઉપર જવાનું છોડીએ.

મિત્રતા જો દોર જેવી બાંધતા ફાવી ગઈ,
તો પતંગો જેમ નાતો આભ સાથે જોડીએ.

એક લઘુ કાવ્ય

અનુસરું કે ઓળંગુ,
કે પછી હું જ બની જઉં, 
બસ એ જ વિચારોમાં
હું ઉભો રહી જાઉં છું,
ત્યાં ને ત્યાં,
રસ્તા ઉપર....


Written on 22 Sep, 2012.

બાળક ફરી બની જો....

હસતા રહી ખુશીમાં,તું દુઃખને રડી જો
ટાઈમ મશીનમાં બેસી, બાળક ફરી બની જો.

પાંખો ખુલે હવે બસ, એ રાહમાં જગત છે,
તું પીંજરે નથી એ બાબત ખરી કરી જો.

એના એ હાવભાવો, ના હાસ્ય પણ જરાયે,
જોઈ મને ચમક એ આંખોમાં થઈ ખરી જો.

શું ખીણમાં જઈ તું શોધે કશું ફરીને,
મળશે નહીં પતન ત્યાં, નીચે હજી પડી જો.

વરસાદમાં પલળતા જે ડાળખી ના શીખી,
પંખીએ એને પકડી ઉંચી કરી જરી જો.



- Written from Sept 2nd to Sept 16, 2012.

શક્યતામાં વેગ છે

સાંજથી એ શક્યતામાં વેગ છે. 

સ્વપ્ન પાસે આપનો ઉલ્લેખ છે.

ચાલતા'તા ત્યાં સુધી સારુ હતું,

થાક એ ઊભા રહ્યાની ભેટ છે.

ઝાકળ માટે આંખની આ લાગણી,

એકતરફી કોઈ દસ્તાવેજ છે.

છટકી ગઈ પેલી સુગંધી ક્યાંકથી,

ને હવા મુઠ્ઠીની વચ્ચે કેદ છે.

છેક પહોંચી ગઈ હતી ઘટના અને,

આપણી સમજણ હજી અડધે જ છે.

Written from 18 to 25 August, 12.

તારામાં થોડું ડૂબવા નીકળ્યા....

ઝરણું પાણી લાવ્યું ક્યાંથી શોધવા નીકળ્યા,
છાંયડાથી વૃક્ષનું કદ માપવા નીકળ્યા.

ઘર કરે મારામાં તું એ રીતે, રહેવાય ના,
ને અમે તારામાં થોડું ડૂબવા નીકળ્યા.

ટોચની જોઈ ઉદાસી,આભમાં બેઠા નહીં,
વાદળો પર્વતનો આંટો મારવા નીકળ્યા.

ફૂલને પાંખો વિશે જો કલ્પના આવી,તો -
એ બધા ર્ંગીન સરનામે જવા નીકળ્યા.

ઘાસમા છૂપાયેલી એ સોય પાછી મળી,
જે દિવસ ખોયેલા એને ગોતવા નીકળ્યા.

- Written from July 22 to July 31, 2012.

મહેકને અડકી ગયા....

'માપ દરિયાનું ગજું' એવું કહી મલકી ગયા,
ફૂટપટ્ટી રેતને ધરતા તમે અટકી ગયા.

આંકડા ઓછા પડે તો આંગળાઓ ચાલશે,
ચાંદ સૂરજને ગણો, તારા ભલે છટકી ગયા.

હાથ જો છોડી શકો ને,તો જ આગળ જઈ શકો,
આ સમયનો સાથ આપી કેટલા ભટકી ગયા.

પાંદડા પર આભ ઉતર્યું ને જમીન કોરી રહી,
ને સરોવર જોઈને આ,શી ખબર છલકી ગયા.

ફૂલની હાલત ઘણી ગંભીર જેવી થઈ જશે,
ભૂલથી કોઈ વાર પણ જો મહેકને અડકી ગયા.

- (10 to 14th June, 2012)

નથી નથી.....

કંઈ પણ નવું નથી, જૂનું નથી નથી.
પાસે નથી કશું, અળગું નથી નથી.

જે ડાબા હાથે જીવ્યા'તા સરળ કદી,
એ જમણા હાથે પણ મળતું નથી નથી.

સત્યોનો રંગ કાળો હોઈ ના શકે,
તો શ્વેત છે, એ પણ સાચું, નથી નથી.

હા-ના તો થઈ નથી, કે વાત આંખથી,
ને ખાસ એવું કંઈ બન્યું નથી, નથી?

રાતે અવાજ ધીમો ના કરી શકો?
મનરવ ને એવું કહેવાતું નથી નથી.

- Written from May 25 to 3 June.

એમાં શું.....

આકાશને છત કહેવાનું, એમાં શું?
બસ, ખુલ્લા મનથી રહેવાનું, એમાં શું?

મારા જ રસ્તે ચલો ને મજા પડશે,
હા, બહુ નથી ત્યાં વહેવાનું, એમાં શું?

છટકી ગયા સ્પર્શ, તમને મળ્યા સ્મરણ,
ને ટેરવાને સહેવાનું, એમાં શું?

પાણી કહે, ચાલ પર્વત ઉપર જઈએ,
ઝરણામાં દાટો વહેવાનું, એમાં શું?

તડકાને રાતે મળો, વેશ બદલીને,
'ચલ ચાંદનીમાં' કહેવાનું, એમાં શું.

Written from 16.05 to 22.05, 2012

મેં વિચારોને ફરી ઇસ્ત્રી કરી......

મેં હથેળીને પછી મુઠ્ઠી કરી,
ભાગ્યરેખા એ રીતે લાંબી કરી.

ચામડીને તો કરચલી ચાલશે,
મેં વિચારોને ફરી ઇસ્ત્રી કરી.

પગ ભટકવા એટલા જીદે ચડ્યા,
મેં બધા નકશાની લો હોળી કરી.

આટલું અજવાળુ અમને બસ હતું.
આંખ પાછી કેમ તેં મોટી કરી.

પરસેવો શું હોય, સમજાવો તરત,
પાણી એ નિર્દોષ ઉઘરાણી કરી.

- From April 21 to 27, 2012. Modified on 18.01.13.

વેનિસના દરિયાની ગઝલ...

વેનિસના દરિયા પાસેથી મળેલી ગઝલ,

 

દરિયો દળાય છે,
કોને કળાય છે?

 

તારી જ છે હવા,
એને મળાય છે?

જીવ્યાનો અર્થ શું -
'હોવું ગળાય', છે?

કંઈ પણ બની શકે,
રેતી 'જળાય'છે!

લો આ વિશાળતા,
એને વળાય છે?

 

- Written on 27 March, 2012 between 6.30 PM to 7.30 PM. Modified on 1st April, 2012.

જળપરીના સમ!

પગરખામાં નડેલી કાકરીના સમ.
નહી તો, નંગ વાળી આંગળીના સમ.

મને 'શું છે હયાતી', એ સમજ આવી,
બધી એના વિશેની ચોપડીના સમ.

ન ચીસો કોઈએ પણ સાંભળી એની,
એ જાજમ પર પડેલી ટાંકણીના સમ.

હશે ટટ્ટાર મન તો ચાલશે એને,
લો ખૂણામાં પડેલી લાકડીના સમ.

તમે પામી ગયા છો ભેદ દરિયાનો?
એ તળિયામાં વસેલી જળપરીના સમ!

- Written from February 12 to 18, 2012

- એક પ્રતિભાવ શ્રી સંજુ વાળા તરફથી (ફેસબુક પર)...Proud moment..:-)..

ડીયર ઘસાઈ/ટીપાઈ/ચવાઈ ગયેલી આપણી ગુજ, ગઝલને આમ જરા નવા રૂપે માંડવાના આપણા સૌના પ્રયત્નો ફળો. આ નવતા માટે મારા અભિનંદન.

અવાજો પણ કદી દેખાય તો....

સ્વપ્ન છે એ રાતથી લંબાય તો,
ધારણાનું આ જગત બદલાય તો?

તું 'સફર', 'રસ્તા' વગર પહોંચી શકે,
આ 'ગતિ' દિશા' નથી સમજાય તો.

સહુ સનાતન સત્યનું આવી બને,
એક દિવાથી સૂરજ ઢંકાય તો?

નામ એનું ગણગણું, ને થાય કે,
આ અવાજો પણ કદી દેખાય તો?

તું સમયસર આવે તો એવું બને?
'રાહ જોવાનો' સમય અકળાય તો?

-Written from Jan 28 to 02 Feb, 2012.